سهل انگاری و عدم تبحر دندانپزشک در ترمیم اصولی دندانها، منجر به ایجاد گیر غذایی (food impaction) بین دندانهای
ترمیم شده میگردد. این امر برای افراد مشکلاتی از قبیل بوی بد دهان، التهاب لثه (gingivitis)، تحلیل لثه و استخوان در طولانی مدت و پوسیدگیهای راجعه دندانی را به دنبال دارد. عوامل مختلفی در ایجاد گیرغذایی در دندان بعد از ترمیم دندانپزشک نقش دارند که در ذیل به بررسی برخی از آنها خواهیم پرداخت:
- بازسازی نادرست کانتورهای دندانی:
کانتورهای دندان غالبا محدب هستند و معمولا حداکثر این برجستگیها تقریبا در 1/3 دندان که نزدیک لثه است قرار دارد. بنابراین در انواع ترمیمها و هنگام بازسازی دندان˛ دندانپزشک باید حداکثر برجستگی را در محل صحیح قرار دهد. زمانی که حداکثر برجستگی دندان در محل صحیح خود قرار میگیرد، حین پیوسته جویدن، موادغذایی یک ماساژ ملایم بر روی لثه خواهند داد و پلاکهای احتمالی، خود به خود برداشته میشود و لثه ماساژ ملایم را دریافت میکند.
اما وقتی که در بازسازی، سطح دندان را بیش از حد برجسته کنیم (over contour ترمیم کنیم) لثه دندان هیچ ماساژی را دریافت نمیکند و بلعکس غذا هم در حد فاصل این برجستگی بیش از حد دندان و لثه باقی میماند و احتمال بروز التهاب لثه (gingivitis) وجود دارد.
وقتی ترمیم را کمتر از حد (under contour ) انجام داده باشیم، مواد غذایی میتوانند بیش از حد بر لثه فشار وارد و آن را تحریک کنند. این مورد هم میتواند عامل التهاب لثه باشد و باید خصوصا حین بازسازی دندانهای قدامی بیماران و انجام کامپوزیت ونیرها مورد توجه قرار گیرد.
- بازسازی نادرست محل اتصال دندانها به یکدیگر (contact ) :
وقتی که دندانها رویش پیدا میکنند، ابتدا تماس آنها با یکدیگر به صورت نقطهای است ولی زمانی که تمام دندانها رویش پیدا کردند، تماس بین دندانهای خلفی (آسیاب) به صورت ناحیهای خواهد بود یعنی به جای نقطه تماس˛ یک سطح تماس خواهیم داشت.
از طرفی دیگر محل قرارگیری تماسهای دندانی قدام در نزدیکی 1/3 لبه دندانها است. ولی هرچه به خلف نزدیک میشویم، به 1/3 میانی نزدیکتر خواهد شد. در ابتدا باید امبراژور جینجیوال را بشناسیم که فضایی مثلثی شکل یا V شکل است که بین لثه و محل تماس دو دندان قراردارد. این امبراژور در یک تماس ایده آل دندانی توسط لثه پوشیده میشود.
اگر در نواحی بین دندانی ، تماس خوب نداشته باشیم، گیر غذایی رخ میدهد. لذا باید تماسهای دندانی را به شکل درست برقرار کنیم و امبراژورها را نیز به درستی فرم بدهیم.
اگر امبراژور خیلی بسته باشدو تماس بازسازی شده دو دندان با یکدیگر بیش از حد باشد˛ لثه ماساژ ملایم خود را نخواهد داشت و آن فضای خیلی بسته و کوچک محلی خواهد بود برای گیر افتادن ذرات غذا. اگر امبراژور بازسازی شده خیلی باز باشد و تماس بین دو دندان از حد نرمال کمتر و نادرست باشد، باز هم امکان تحریک زیاد لثه و food impaction وجود دارد.
لذا نیاز است دندانپزشک توجه کافی را برای باز سازی و ترمیم درست و اصولی دندانهای بیماران مبذول بدارد.